Dünkü yazımın sonunu “Peki, başka ülkelerde var mı böyle bir Japon ahlakı?” diye bağlamıştım. Elbette var. İşte örnekler:
-Eylül 2004'te, Yunanistan Tarım Bakanı Savvan Tisitorudis istifa etmişti.
Suçu, Girit üniversitesinde okuyan oğlunu Atina Üniversitesine naklettirmesi idi.
-Şubat 2005'te, Fransa'da Maliye Bakanı Herve Gaymard istifa etmişti.
Suçu, eşinin lojmanı küçük bulması ve geniş bir eve taşınması, gazetelerin “taşınan evin kirası yüksek” demesi idi.
-1994’te Fransa İletişim Bakanı Alain Carignon istifa etmişti.
Suçu, kamu malını kötüye kullanma iddiaları idi.
-Mayıs 1993'te Fransa Sosyalist Başbakanı Pierre Beregovoy intihar etmişti.
bir ev alacaktı. Parası yetmedi. Bir arkadaşından faizsiz borç aldı.
Ama bir gazete, “Faizsiz borç alınamaz. Bu bir vergi kaçakçılığıdır” yorumunu yapınca, gururu ve onuru incinen bu sosyalist kişi hayatına son vermişti.
***
Devam…
-Haziran 2013 günü, Çek Cumhuriyeti Başbakanı Petr Necas istifa etmişti.
Suçu: Yardımcısı ve sevgilisi olan bayanın bir yolsuzluk skandalına karışması...
-Aralık 2002'de, Norveç Sağlık Bakanı Töre Toenne intihar etmişti.
Hakkındaki yolsuzluk suçlamasından bunalmıştı. İftira edildiğini, bunu hak etmediğini anlatan bir mektup bırakarak ölümü seçmişti.
-2011’de, Norveç Adalet Bakanı Knut Storberget istifa etmişti.
Suçu: 22 Temmuz 2011 günü 77 kişinin hayatını kaybettiği Oslo’daki çifte saldırıda yetersiz kalması...
-2006’da İsveç Ulaştırma Bakanı Maria Borelius istifa etmişti.
Suçu: Evinde sigortasız olarak dadı çalıştırması… On günlük bakandı.
-Ekim 2006’da, İsveç Kültür Bakanı Cecila Stego Chilo istifa etmişti.
Suçu:16 yıldır televizyon bandrolünü ödememiş olması… Bir haftalık bakandı.
-Ocak 2016’da İsveç Maliye Bakanı Mona Sahlin istifa etmişti.
Suçu: Devlet kasasından çikolata almak için 60 lira kullanması...
***
Ve devam…
-27 Kasım 2013’te, Letonya Başbakanı Valdis Dombrovskis istifa etmişti.
21 Kasım 2013 günü, bir alışveriş merkezinde çatının çökmesiyle 54 kişi hayatını kaybedince, “Benim de sorumluluğum var” demişti.
-Eylül 2013’te Güney Kore Sağlık ve Refah Bakanı Jin Yong istifa etmişti.
Çünkü seçim döneminde söz verilen yaşlılık maaşını, uygulamaya geçirememişti.
-Nisan 2014’te Güney Kore Başbakanı Chung Hong Won istifa etmişti.
Suçu: Öğrencilerin okul gezisi için taşındığı feribot faciasında 276 kişinin hayatını kaybetmesi…
-Mayıs 2015’te Makedonya Ulaştırma Bakanı Mile Janakieski istifa etmişti.
Çünkü gölde tekne faciası sonucu 15 turist hayatını kaybedince “sorumluyum” demişti.
-Temmuz 2013’te Portekiz Maliye Bakanı Vitor Gaspar istifa etmişti.
Suçu, hakkında açılan yolsuzluk davası idi.
***
Ve de…
Kendisine tanınan harcama sınırını aşması, yılsonu hesaplarına göre tam 10 Euro fazla harcama yapması nedeniyle, Norveç Reform ve Modernleştirme Bakanı istifa etmişti.
Elektrik faturalarının kabarık gelmesi ve ülke genelinde protesto edilmesi nedeniyle, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov istifa etmişti.
Bir köprünün çökmesi sonucu, 5 kişinin ölümünden kendini sorumlu tutan Kosta Rika Ulaştırma Bakanı Karla Gonzales istifa etmişti.
Yaptıkları ihalelerde yolsuzluk yaptığı ve bir işadamından 10 bin 350 euro değerinde saat alması nedeniyle, İtalya Altyapı ve Ulaştırma Bakanı Maurizio Lupi istifa etmişti.
17 Kasım 2012 günü meydana gelen tren kazasında 47’si çocuk 49 kişinin ölümü üzerine Mısır Ulaştırma Bakanı Rashad al-Mateeni istifa etmişti.
Donanma üssünde 11 Temmuz 2011 günü meydana gelen patlamada 13 kişinin ölmesi nedeniyle, Kıbrıs Rum Kesimi’nden Rum Savunma Bakanı Costas Papacostas, Genelkurmay Başkanı Petros Tsalikidis ve Dışişleri Bakanı Marcos Kipriyanu istifa etmişlerdi.
***
Herhalde dünkü ve bugünkü örnekler, fazlasıyla yeterli olmuştur.
İstifa, demokrasilerde demokratik bir davranıştır.
Kişinin ülke siyasetine ve bağlı bulunduğu siyasete karşı duyması gereken insani, siyasi ve demokratik bir sorumluluktur.
Genelde istifayı seçenler, bu duygu yoğunluğu ile hareket etmişlerdir.
Çünkü siyasi ahlak bunu gerektirir ve de özellikle gerekli olduğunda istifa, onurlu bir davranıştır.
Çünkü siyaset, toplumsal hayatın en önemli bir kurumudur. Bir yönetme sanatıdır.
Bu nedenle siyaset kirletilmemelidir. Kirletmeye de hakkımız yoktur.
