Dünyada en zor işlerden birisi dost seçmedir. Çünkü ya sen ona veyahut ki o sana özenir. Çünkü herkes herkesin kendisine benzemesini ister. Derviş dervişi tekkede, hacı hacıyı Mekke’de, sarhoş sarhoşu işret sofrasında olmasını ister.
Emevi devletini kuran Muaviye’ye sormuşlar, dost kime denir? Arabın dahilerinden ve son derece kurnaz birisi olan ve yumuşak diken huylu olan Muaviye cevap vermiş. Beni her yerde öven, beni kalbinde taşıyan, beni insanlara sevdiren kişidir, demiştir. R.SAV. efendimiz de, sizin en iyi dostunuz sizi tüm kötülüklerden sakındıran, tüm iyiliklere yönelten ve gece gündüz yürekten size dua eden, sizin için gerçek dostunuzdur, buyurmuştur ve yine R.SAV. ölmez sözlerinden birisi olan; Kişi sevdiği ile beraberdir, dünya ve ahirette, cennette bile, buyurmuştur.
Hz. Ali dost kişinin huyu suyu, ahlakı bir olan kişidir, demiştir. Söyle dostunu, sana kim olduğunu söyleyeyim. Kişi dostunun arkadaşının ahlakı üzerine bir dostunu mefaatle sınar, yoklukta ve varlıkta eşit davranıyor, varlıkta sana yük olmak istemiyor, yoklukta son ddemeden sana yaklaşıyor, dostluk, iyilik, yardım vs gösteriyorsa, işte dosttur ondan ayrılma.
Dost dar ve zor zamanında bütün sıkıntılarına rağmen yanında oluyorsa, işte sana gerçek dost. Sıkıntılı zamanında senden uzaklaşıyorsa başka düşman arama ve onlardan uzaklaş, ama dostunu kırma en iyi öğüttür.
Gerçek dost bütün kötülüklerine rağmen sana düşmanca davranmayan, eski dostlar, gerçek dostlardır. Ondan ayrılma. Onlara kırılma, darılma, elinden geleni onlara yap, onlardan uzaklaşma.
Çok güzel kadınlara gönül verme, sonra onu fuhuş meydanında görebilirsin. Nice sahte dostlar vardır ki ihanet onların şiarıdır, huyudur. Yani yılan gibidir. Yılanın seni sokması, ısırması sana olan düşmanlığından değil, yaratılıştan, cibiliyetinden, genlerindeki zehirdendir. Kötü dost da böyledir. Tecrübe dost seçmede mihenk taşıdır. Tecrübesiz dost seçen nedamettir ki, faydasız, üzüntüden başka bir işe yaramaz.
Bu konuda güzel bir söz:
“Ağaca dayanma kurur, insana dayanma ölür. Allah’a inan, Allah’a dayan, ne kurur ve ne de ölür. Hiç olmazsa taş gibi soylu dostlar edin ki, dayandığın zaman yıkılmasın.”
Demek ki gerçek dost; kan bağından önce can bağı ile bağlanan, asla ihanet etmeyen, ihanet görse bile iyiliklerinizi unutmayan, kötülüklerinizi iyiliklerinizle karşılaştırıp dostluğunu sevdiren menfaat ötesi düşünen, sizden nce sizi düşünen, istemeden veren, saygı ile olan duasından seni asla mahrum etmeyen, belki senin bile göremediğin, bilemediğin, takdir edemediğin gerçek dostlar vardır. İşte onları arayıp bulmalı, onlarla dostça dost, kardeşçe kardeş olunmalıdır. Ahbabı, dostu çok olanların alacağı da çok olur. Dostunu iyi seç.
Dostun çokluğu önemlidir. Ama kalitesi daha önemlidir. Dostlukta en önemli husus vefadır. Dostun cefasına dayanmaktır. Susuz kalan göle su gelinceye kadar göldeki canlılar ölür. Gerçek dost can suyudur. Dostunun su ihtiyacını dostu daha önce gören ve onun susuzluğunu giderendir.
(SÜRECEK)