Güzel Çorumumuz için, Sanat ve Kültür şehri denir. Gün geçmiyor ki programlı olarak oluşturulan sanatsal ve kültürsel etkinliklerini görerek sanatın ve kültürün içinde yaşıyoruz. Sık sık Çorum’la ilgili kitaplarla tanışıyoruz. Bunlar da gösteriyor ki, gerçekten Çorum Sanat ve Kültür şehridir. Bunun içindir ki, hızla Sanat ve Kültür şehri olmaya devam edilmesini sağlayan Çorum Belediyesi ve kendilerini sanat ve kültüre adamış sanat ve kültür duayenlerine teşekkürle birlikte saygılarımı sunuyorum. Sağ olsunlar, var olsunlar. Kalemlerine, düşüncelerine, yüreklerine sağlık diyorum.
Bugün yine Çorum tarihi ile ilgili bir kitabı zevkle okudum. Adı DİYET (Özgürlüğün Bedeli). Yazarı sevgili dostum Eğitimci Yazar Mustafa Özcanbaz.
Mustafa Özcanbaz genç, dinç, atılgan ve araştırmacı bir yazar arkadaşımız. Daha önce de Körük –ve- Körük (Geride Kalanlar) adı altında iki eserini okumuştum. Bu eserler de Çorum’un yakın tarihine ışık tutan eserlerdi. Son okuduğum DİYET de Çorum’un yakın tarihini anlatıyor.
Tarihi bizlere hep savaşlarla öğrettiler. Bizim tarih kitapları hep nerede ve kimlerle savaşmışız, hangi tarihte savaşmışız onu anlatır. Ancak bir ülkenin tarihi, bir şehrin tarihi hep savaş değildir ki... kentimiz Çorum savaş yaşamamış bir şehirdir. Çorum’u gelecek kuşaklara nasıl tanıtacağız? Gelecek kuşaklara bir şehrin tarihini aktaracaksak, yaşadığı savaşla birlikte şehrin coğrafi konumunu, önceki yerleşkesini, halkın sosyal yaşantıları ile gelenek göreneklerini, giyim kuşamını, kültürünü, sanatını ve bu uğurda öncülük yapmış, uğraş vermiş, canıyla bedel ödemiş kişilerini de bu günlere taşımamız gerekmez mi? işte Mustafa Özcanbaz kardeşimiz de DİYET romanında böyle anlatmış. DİYET, düşman işgali görmemiş, savaş görmemiş bir Çorum’un Kurtuluş Savaşı yıllarındaki mücadeleci yaşantısını anlatıyor. Ve diyor ki:
“Yerel tarihi anlatmanın en güzel yolunun olayları hayali kurgular yerine, olanları hikayeleştirmekten geçtiğini düşünüyorum.” “Tüm Çorum’un mücadelesini, insanların yeni kurulan devletin Türklük üzerine inşa edilmesini; Anadolu irfanı ve arifliğini; Türkiye Cumhuriyeti’nin teelini atan ideal ruhu; Kurtuluş Savaşı’ndaki Çorum’u bir bütün olarak anlatmak istedim.”
Çorum coğrafi konum olarak Anadolu’un doğusu ile batısını birbirine bağlıyan geçiş yoludur. “Kurtuluş Savaşı’ndaki Milli Mücadele’nin başarısında, savaş alanında verilen şehitler; yaralandıktan sonra şehit olanlar ve gazi olanların sayısına bakıldığında Çorum, listenin en üst sırasındadır.” DİYET romanı Milli Mücadelenin başarısında Çorum’un da haklı bir payının olduğunu anlatıyor.
DİYET 360 sayfa olup 3 bölüm. Her bölüm birbirine bağlanarak akıcı bir dille okuyucuya sunulmuş. Bu akıcılık, okuyucunun kolay ve zevkle okumasını sağlıyor.
Romanın (Takdim) yazısı Sayın Prof. Dr. Mevlüt Uyanık hocamıza ait. Değerli hocamız Milli Mücadele’de Çorum’un önemli katsıkısının olduğunu şu ifadelerle bizlere aktarmış:
(...) “Tekrar elinizdeki romana dönecek olursak, Selçuklu-Osmanlı-Türkiye Cumhuriyeti kültürel sürekliliğinde Çorum oymağının Türkleştirdiği ve İslamlaştırdığı bölgenin Milli Mücadele dönemini anlatıyor. Bu İslam öncesi tarihi arkalara atmak anlamına gelmiyor. Çünkü nasıl Bilge Tonyukuk Türk gücüne ve iradesine güvenerek Kutluk’la birlikte Göktürklerin kurtuluş savaşını başlattıysa Mustafa Kemal Paşa da Türk gücüne ve yüksek karakterine güvenerek Kurtuluş Savaşı’nı başlatmasına gönderme yapar. Mustafa Kemal Paşa önce Çanakkale Savaşı’nda sonra Kurtuluş Savaşı’nda dönemin küresel ve emperyalist güçlerine “Gök çökmedikçe, yer delinmedikçe Türk’ü kimsenin yok edemiyeceğini” Bilge Kağan’dan 14 asır sonra bir daha dünyaya duyurmuştu. Bu açıdan Milli mücadele bir Anadolu Ergenekonu olup, Çorum da buna önemli katkılar yapmış bir bölgemizdir.
DİYET’i okuyunca göreceksiniz ki Çorum’da o dönemde ne gibi olayların olduğunu ve bu olayların bilge kişilerce, geleceğini düşünen sağ duyulu kişilerce nasıl doğru yola sokulup atlatıldığına şahit olacaksınız. DİYET iyi kurgulanarak anlatıldığı gibi bilge kişilerin ‘hikmetli sözleri’ ile dopdolu bir roman. Hem de bu sözler ‘kulaklara küpe’ olacak nitelikte. Birkaç örnek:
“Altıyüz yıldan fazla zamandır ayakta olan bir devletin, ulu bir ağaç olduğunu bilirim. Yıkıldığında altında cihanın düzeninin bozulacağını iddia ederim. Ne zaman adaleti kaybettik başımız beladan kurtulmadı.”
“Lakin devlet adil olmalıdır.”
“Bir kutsallık vereceksen Türk Milleti’ne ver o değeri. Evleti kuran ve ayakta tutan Türk olduğu sürece.”
“Haçlı vahşetinin kanıtı Doruk Mezardaki yükselti.”
“Allah sana türlü türlü yollar açmış, hangisine gidersen, niyet ne ise yolun sonunda karşına o çıkıyor. Siz buna tercih diyebilirsiniz.”
“Hatasını gören ve doğruya yürüyen kişiden daha büyük adam olabilir mi?”
DİYET’İ okumakla Çorum’un o döneminin tarihini; adet-anane, giyim-kuşam; o günlerin insanlarının dayanışmalarını; sosyal yaşantısını yansıtan tarihsel bir belgeyi okuyacaksınız.
Belgesel nitelikli eserler hayal gücü kullanılarak yazılmaz. Uzun araştırma ve emek ister. Değerli yazarımız Mustafa Özcanbaz da çok emek vererek, arşivlerden ve kişisel belgelerden 84 araştırma yaparak DİYET romanını hazırlamış. Hakkında olayları, yerleri, kişileri ve de o dönemin dğru yanlış yaşantılarını gözler önüne sermiş.
Diyorum ki, her Çorumlu, dantel dantel dokunan DİYET romanını okumalı ve yaşadığı bu şehrin bilinmeyenlerini bilme şansını kaçırmamalı...
*
Evet, değerli Eğitimci Yazar Mustafa Özcanbaz kardeşim, DİYET’i, tarihi roman gibi zor bir konuyu özveriyle kolaya indirgeyerek Çorum kültürüne kazandırdığınız için sizi yürekten kutluyorum. Daha sonraları bir çok değerli eserler çıkarmanızı canı gönülden bekliyorum.
Önce sağlık, huzurv e mutlu yaşantılar dileklerimle...
