Zaruret olmadıkça kabirler sökülmez, taşınmaz, mecburiyet varsa su yolu veya kara yolu geçmesi vs. gibi kemikleri başka bir yere nakledilebilir.
“Geçmişine saygı duymayan bir nesil evladından da saygı görmez. Evlatları tarafından ziyaret edilen ölülerin, ziyaretçilerin duaları nedeni ile varsa azapları hafifler, ferahlarlar, mutlu olurlar” buyurmuştur Allah’ın resulü Hz. Muhammed Mustafa S.AV.
Genellikle kabirle haftada bir gün Cuma, Cumartesi, mübarek günler, arefeler de ziyaret edilmelidir. Bu arada kabirlerin temizliği yapılmalı, yeşillikleri sulanmalıdır. Çünkü yeşilliklerin tesbihleri ölüye ferahlık verir, buyurulmuştur.
Kabirleri uzak yerlerde olanlar ziyaret şansları yoksa bulundukları yerlerden ölüleri namına hayır, hasenat, sadaka, dualar, Kur’an’lar okunursa ölüye ulaşır ve ziyaret etmiş olurlar.
Mezarlık ziyaretlerinde usul; kabristana girince ölülere selam verilir. “Selam sizin üzerinize olsun ey kabir ehli” Arapçası, “Esselamü aleyküm ya ehlelkabur” denir.
Sonra edeple ve saygı ile mezarın kıble tarafına ölünün yüzüne karşı durulur ve fatihalar, dualar, Kur’an’lar okunur. Hiçbir şey bilmeyen, yani okuma bilmeyenler, sadece ölüye hayır dua etmeleri yeterlidir. Bilenler Yasin, Tebareke, Amme ve ihlas, kulhuvallahü ehat ve ileriki surelerle fatiha okurlar veya okuturlarsa kabir usulüne göre ziyaret edilmiş olur. Bizim örfümüzde halkımız genellikle arefe günlerinde kabir ziyareti yaparlar. Gerek kabirlerin yapımında gerekse ziyaretlerde asla aşırılığa kaçmamak lazımdır. Ölüler dirilerin bu ziyaretlerini bilir, görür, duyar, ama cevap veremez. Onlar da dirilere dua ederler. En makbul dualardan birisi de ölülerin dirilere yaptıkları dualardır buyuruyor Hz. Muhammed SAV. Ölülerin bedduaları da korkunçtur. Hedefine tam isabet eden kurşun gibi saplanır. R.SAV. “Ölülerinizi hayırla yad edin, onların daima iyiliklerini söyleyin. Onlara dua edin, onların beddualarından sakının” buyurmuşlardır.
Kabir ziyareti ölülerden çok diriler içindir. Geleceği hatırlatır. Ölümü, mahşeri, suali, cenneti, cehennemi anımsatır. İnsanları uyarıcı bir vaiz, öğüt verici bir olaydır.
Konumuzu şu güzel öğütlerle bitirelim:
İğra mevtaküm yasin: Ölülerinize Yasin okuyunuz. (R.SAV.)
“Ölülerinize saygı duyun ki siz de saygı duyasınız.”
“Ölüsünü unutanı evladı ve dostları da onu unutur.”
“El mevtü şerabün küllü nasin şaribun”: Her can mutlak ölüm şerbetinden içecektir.
“Elkefenü libasün, küllü nasin labisun”: Her insan mutlaka yakasız gömlek, kefenini giyecektir.
“Elcinazetü merkebün küllü nasin rakibun”: Dünyada füzelere bile binsen neticede tahta tabuta bineceksin.
“Elkabrü babün küllü nasin dahilun”: Dünyada mekanın saray da olsa kara toprağa kabire gireceksin.
Çorum’un meşhur hadis alimi, merhum Yusufubahri hazretlerinin Hıdırlık’taki kabirlerindeki şu sözü iyi anlamalıyız:
“Yazairen bi kabri: Ey kabrimi ziyaret edenler.
Heliğtebertehali: Benden ibret al, ibret al.
Küntü müslüke gaden: Dün ben senin gibi idim.
Tesiru misali: Yarın sen de benim gibi olacaksın.
Er geç buraya geleceksin. Bir fatihaya muhtaç olacaksın. İnsanca ve islamca yaşa, imanla ve ameli salih ile buraya gel. Bu hususta başka söze lüzum var mıdır?
Bir de önemine binaen teşrik tekbirlerini hatırlatmak isterim:
Allahü ekber lailahe illallahü vallahü ekber. Allahü ekber velillahil hamd.
Kurban Bayramının arefe sabahı sabah namazından sonra başlar, bayramın dördüncü günü ikindi vaktinde sona erer. Bunlar kadın-erkek her mümine vaciptir. Yapılması şarttır. Unutulursa gelecek senenin aynı günlerinde kaza edilirler.
Bu tekbirler Hz. İsmail’in Hz. İbrahim tarafından kurban edileceği anda Hz. İbrahim’in meleklerin ve Hz. İsmail’in hatırasını ve kurban edilmekten kurtulup koç kurban gönderilişinin simgesi, hatırasıdır.
Evet, kurbanlarınız makbul olsun, kesemeyenlere de gelecek senelerde kesmek nasip olsun. Bayramınız mübarek olsun. Eviniz huzurla dolsun. Vatanımız, milletimiz, devletimiz, hükümetimiz, cumhuriyetimiz daima var olsun. Düşmanlarımız islah olsun. Düşmanlıkta ısrar edenler kahrolsun. Aziz şehitlerimizin ruhları şad olsun. Gazilerimize sevgi ve saygılar olsun. Her türlü iyilikler sizlerin olsun. Bütün fenalıklar defü ret olsun. Amin.
