ÖRNEK ANALİZ
Pareto analizinin nasıl uygulandığını oldukça basit anlatmaya çalışacağım.
Bu analizi bazen 20-80 analizi olarak da kullanmakta olan birçok işletme var ancak stok kontrolde uygulandığı şekliye (ABC analizi) de anlamak ve daha geniş kapsamda ele almak daha yararlı sonuçlar yaratacaktır diye düşünüyorum.
Temel olarak analizin ana prensibi sebep-sonuç ilişkisinde yatar analizin temel mantığı da budur. Buna göre:
“sebeplerin en önemli görülen %20 si sonuçların; %80 nini bundan sonra gelen %30 u sonuçların; %15ini ve kalan %50 si de sonuçların; %5 ini oluşturur.”
Bu analizin bir tablo haline getirilmesi ile inceleme daha kolay ve anlaşılır olmaktadır Günümüzde bu analizi bilgisayarın Excel tablolarında rahatlıkla yapmak verileri çok kısa sürede analiz etmememizi ve bize işletmelerimizde fayda sağlaması mümkün olacaktır.
Şimdi yukarıda ter alan temel açıklamadan hareket ile basit bir örnekleme yapalım
Bir işletme düşünelim ve yıllık masraflarının dökümünü ele alalım (TABLO 1)
TABLO 1
TABLO 2
Masraf cinsi
Tutar
Masraf cinsi
Tutar
Satış masrafları
1.840
Malzeme giderleri
56.590
Enerji giderleri
7.580
İşgücü giderleri
26.748
Sigorta giderleri
450
Enerji giderleri
7.580
İşgücü giderleri
26.748
Finansman giderleri
4.695
Danışmanlık giderleri
976
Satış masrafları
1.840
ekspertiz giderleri
650
Kırtasiye giderleri
1.650
Malzeme giderleri
56.590
Danışmanlık giderleri
976
Finansman giderleri
4.695
İkram giderleri
850
İkram giderleri
850
ekspertiz giderleri
650
Kırtasiye giderleri
1.650
Sigorta giderleri
450
Şimdi bu örneklenmiş masrafları büyüklük sırasına göre veya başka bir ifade ile önem sırasına göre sıralayalım o zaman karşımız şöyle bir tablo çıkacaktır (TABLO 2)
Son olarak da bu masrafların kümülatif toplamını alalım sonra kümülatif masrafın % kaçı olduklarını ve bu yüzdelerinde kümülatif toplamını alarak yeni bir tablo hazırlayalım.
pareto tablosu
Masraf cinsi
Tutar
Toplam
%
Toplam %
Malzeme giderleri
56.590
56.590
55,74%
55,74%
İşgücü giderleri
26.248
82.838
25,85%
81,59%
Enerji giderleri
7.580
90.418
7,47%
89,06%
Finansman giderleri
4.695
95.113
4,62%
93,68%
Satış masrafları
1.840
96.953
1,81%
95,50%
Kırtasiye giderleri
1.650
98.603
1,63%
97,12%
Danışmanlık giderleri
976
99.579
0,96%
98,08%
İkram giderleri
850
100.429
0,84%
98,92%
ekspertiz giderleri
650
101.079
0,64%
99,56%
Sigorta giderleri
450
101.529
0,44%
100,00%
Sonuç olarak görüleceği gibi(varılan sonuçları yaklaşık olarak değerlendirdiğimizde) gider detaylarının en önemli %20 sinin kümülatif masraflar toplamının %81 ini sonra gelen %30 u %14 ünü geri kalan %50 si ise toplam masrafların %5 i oluşturduğunu görürüz. (Şimdi lütfen makalenin başına dönüp temel mantığı tekrar okuyunuz. ) Her zaman bu dağılımı %100 tutturmak mümkün olmayabilir ama maksat zaten bunu tutturmak değil dağılım gerekliliklerini ve uygulamasını doğru yapmaktır.
27.10.2015