İşletmelerin verimli çalışması ve kazanç elde etmesi için maliyetlerin düşürülmesi aşamasında sabit masrafların azaltılması gerektiğini söylemiştim.
Ayrıca Hatırlayacağınız gibi işçilik maliyetlerini direkt ve endirekt işçilik olarak ayırmıştık.
Bir işletmede, direkt işçilik gideri ürüne fiilen katkı yapıyorsa ve ödenen ücretler kendilerine ürettikleri ürün dikkate alınarak ödeniyorsa, burada değişken maliyetten söz edilir. Yok, ücretleri sabit ücret olarak üretimden bağımsız ödeniyorsa bu giderler sabit maliyettir.
Eğer, maliyetleriniz içerisinde yer alan işçilik ücretleri sabit maliyetli ise verimlilik için önceliğiniz bunu değişken maliyetlere çevirmek olmalıdır.
Sabit maliyet oluşturan ücret sistemi, artan kapasite ile birlikte işgücü sayısının artmasına ve miktar yönünden çoğalarak işletme verimliliğinde erozyona sebep olmaktadır.
Konunun anlaşılır olması için en iyi yöntemin primli sistem ile çalışılması olduğunu, işçilere ürettikleri ürün bazında ödeme yapılmasının en doğru ve rasyonel yol olduğunu belirtmeliyim. Ancak günümüzde ne işçiler bunu kabul etmekte nede sendikalar ve işçi örgütleri bu yolu tercih etmektedir. Tabi bunun çeşitli nedenleri vardır.
Her şeyden önce işletme sahipleri prim sistemini belirlerken hedefleri aşırı yüksek tutma eğiliminde olup belirli kota uygulamakta ve bunu aşan miktarlar için prim öngörmektedir. Ancak çalışanlar kapasitenin artması durumunda sadece kotayı yakalamakta, geçtiğinde ise aldığı prim harcadığı emeğe kıyasla küçük olmaktadır. Diğer bir uygulama eksikliği de ücret sistemindeki bozukluk ve gelir adaletsizliğidir.
İşletmelerimizde insanlar (verimli çalışarak daha fazla kazanabileceği konusunu düşünmeden) aybaşında alacağı miktarı kaybetmeme saikı ile hareket etmektedir yani başka bir ifade ile emeğin eğitimi de yeterli değildir güvencesi de…
Oysa bu sistemin analiz edilerek sağlıklı verilerle tespit edilmesi halinde hem çalışanlar kazanacak hem de işletme kapasitesi yükselerek kazancı artacak bu arada düşen sabit giderler nedeniyle verimlilik afaki olmaktan çıkıp gözle görülür elle tutulur hale gelecektir.
Diğer taraftan iş bulup çalışan nüfusun (düz/vasıfsız işçi) çokluğu, bağımsız sendikacılığın yokluğu var olanlarında sosyal nitelikli çalışmaması günümüzde verim kaybına neden olmaktadır.
Genellikle işçi örgütleri verimli, çalışkan ve eğitimli üyelerin değil vasat ve fakat çoğunluk oluşturan vasıfsız işçilerin oyları ve siyasi iktidarların “bir dediğini iki etmeyen” tasarrufları ile dikkat çekmektedir. Kalkınmış sanayi toplumlarında bu sistem tersine işler ayrıca bu sanayilerde işverenler çalışanlarla birlikte toplam kalite ve verimlilik esasını dikkate alıcı düzenlemelerden imtina etmez,
O halde ne yapılması gerek:
Öncelikle verimlilik konusunu işçiler, işveren ve yöneticiler birlikte ele alarak analiz etmeli, çalışanlar kendilerini hem işletmenin hem de sistemin bir parçası olarak içselleştireli ve konunun uzmanlarından destek alınmalıdır.
İşverenlerde çalışanların eğitimine katkı sağlamalı, onların gelirleri ve hayat standartlarının artırılması konusunda çaba sarf etmelidir, böylelikle kimsenin şikâyet etmeyeceği bir uzlaşma ile üretim ve faaliyette bulunmak taraflar için ideal sonuçları doğuracaktır.
Bunun içinde temel olarak atılacak adımlar olacaktır örneğin:
Üretimde çalışanların verimi artırılamıyorsa “fason” üretimlere geçilebilir ancak bu sizin kaliteden uzaklaşmanıza neden olmamalıdır böylelikle sabit işçilik maliyetlerini değişken maliyete çevirebilirsiniz
İşgücünü teknolojik yatırımlarla revize etmenin yollarını aramalısınız çok fazla çalışanın yaptığı işi 1 makinenin yaptığı günümüzde bundan uzak kalmak rasyonel olmayacaktır
İşletme verilerini sürekli analiz ederek yeniden yapılanmanın önünü açmalı ve verimlilik için çaba sarf etmelisiniz.
Sonuç olarak: Çalışabilir nüfustaki düzensiz artış ve iş alanlarındaki arz eksikliği verimli çalışmayı zorunlu kılmaktadır. İşletmelerimiz var olduğu sürece üretim ve hizmet sürecek, bu durum kapasite artışını beraberinde getirecek, buda işgücünü artıracak, artan işgücü de maliyet doğuracaktır.
Bu durumda maliyetlerinizi sabit maliyetten kurtardığınızda verimlilik artışı sağlayabileceğinizi unutmayınız.