Vatandaş kredi kartlarına takla attırarak, ihtiyaç kredisi ve kredi kartı limitlerini zorlayıp çetin geçim koşullarına dayanmaya çabalarken, Merkez Bankası’nın (TCMB), yüksek enflasyonla mücadele kapsamında kredi kartı kullanımına ilişkin sınırlamalar içeren adımlar atması gündemde. Seçimden sonra vergi artışlarının yanı sıra son bir yılda 2.5 katına çıkarak 1.25 trilyon TL’ye kadar ulaşan kredi kartı harcamalarına yönelik kısıtlamalar getirilmesi bekleniyor. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Aralık 2023 itibarıyla bireysel kredi kullananların sayısı son bir yılda 2 milyon kişi artarak 40 milyona, bireysel kredi kartı borcu olanları sayısı ise 3 milyon kişi artarak 36.7 milyona çıktı. Bankaların konut, taşıt ve ihtiyaçtan oluşan tüketici kredilerinden ve bireysel kredi kartlarından alacakları yıllık yüzde 71 artışla 9 Şubat itibarıyla 2 trilyon 790 milyar liraya ulaştı. Burada en önemli sıçrama kredi kartı bakiyelerinde gözleniyor. 2023 yılı başlarında 496 milyar lira kredi kartı borçları yüzde 152 artışla 9 Şubat itibarıyla 1 trilyon 251 milyar liraya yükselmiş durumda.
KRİZİ DERİNLEŞTİRİR
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de eylül ayında yaptığı açıklamada kredi kartları, bireysel kredi, taşıt kredisi ve ikinci konut kredisinde kredi büyümesini kesecek adımların atılacağı sinyalini vermişti. Faiz artırımı, limit azaltımı, asgari ödeme tutarının yükseltilmesi, nakit çekim tutarının kısıtlanması, mevcut uygulamadaki taksit sayısının azaltılması veya kaldırılması gibi önlemlerin ilk planda uygulanabilecekler arasında yer aldığı söyleniyor. Ancak uzmanlar bu tür adımların vatandaşı olumsuz etkileyerek krizi derinleştireceği görüşünde.
EK HESAPLAR KABARDI
Kredi ve kartların yanı sıra kredili mevduat hesaplarında (KMH) da ciddi artışlar görülüyor. TBB verileri 2023’de ek hesap kullananların sayısının 26.9 milyon kişiden 28.7 milyona kişiye, borç tutarının ise 72 milyar liradan 175 milyar liraya çıktığını gösteriyor. Kredi kartı ekstrelerindeki asgari tutarı ödeyenlerin sayısı da kart kullanıcılarının yarısına ulaşmış durumda. Yapılan araştırmalara göre, sadece dar gelirliler değil artık beyaz yakalı çalışanlar dahi borcun asgari tutarını ödemeyi alışkanlık haline getirdi.
