Yüce dinimiz toplumsal yardımlaşma ve dayanışmaya en büyük önemi veren bir dindir. İslam’da yardımlaşma dinimizin olmazsa olmazlarındandır.
Dinimizde yardımlaşma kurumları iki çeşittir. Birisi zekat, öşür, fitre, fidye, kurban ve benzerleri olanlardır ki sadece zengin olanların müslüman fakirlere mecburen verilmesi farz olanlardır. Bu yazımızda zekata göre daha kapsamlı, geniş alanı olan toplumun her kesiminin yararlanabildiği ve verilmesi mecburi olmayan ancak Allah katında çok değerli olan sadakadan bahsedeceğiz.
Kapsamı zekattan daha geniş olan sadaka hayırlar demektir. Allah yolunda yapılabilen maddi manevi her hayırlı iş, hatta bir tebessüm ve okşama bile sadakadır. Kişinin amel defterini öldükten sonra bile sevapla dolduran hayrın adı da sadakadır.
Sadaka insanı yaratılış gayesine ulaştıran kısa yolun adıdır. İnsandaki merhametin, acıma hissinin, cömertlik olarak topluma yansımasıdır. Sadaka, günah kirini temizleyen sevap suyudur.
Yapılan sadakaların mümine kazandırdığı sevabın hududu yoktur. Sadaka sosyal barışın sigortasıdır. Sadaka toplumda ayırımsız herkese, özellikle muhtaçlara verilir. R.SAV. efendimiz “Her iyilik sadakadır” buyuruyor.
Ulu Allah’ın ve yüce peygamberimizin sadaka ile ilgili buyruk ve tavsiyelerini verelim:
-Ey inananlar! En çok sevdiğiniz mallarınızdan Allah yoluna sadaka olarak harcamadıkça Allah katındaki yüksek derecelere ulaşamazsınız. (Sizin yüceliğiniz sadaka-iyiliklerinizin çokluğu ile orantılıdır.) Ali İmran suresi, 92. ayet)
-İnsanlardan ihtiyaç sahiplerine, mallarını gece gündüz gizli ve açık sadaka-hayır olarak sarf edenlere ulu Allah bu yaptıklarının karşılığını çok fazlasıyla mutlaka verecektir. Mallarını böylesine hayır yollarında harcayanlara hiçbir korku ve hüzün yoktur. (Bakara, 274. ayet)
-Ey habibim! Allah yolunda mallarınızı seve seve harcayanların örneği toprağa ekilen ve bir daneden çıkan 7 başak veren, her başakta 100 dane olan 7 başakta 700 buğday tanesi bulunan ekinler gibidir. İşte Allah sizin sadakalarınızı da 1’e 700 olarak değerlendirecek, yerine bundan daha fazlasını koyacak, ahirette de kat kat fazlasını verecektir. (Bakara suresi 261-262-263-264. ayet)
Bu ayetlerin devamında bu kadar derecelere ulaştıran sadaka ve iyiliklerin gösterişten uzak, incitici olmayan, başa kakılmayan, yüreğinden koparak ve iyilik yaptığı için sonsuz mutluluk duyan hayır sahiplerini övmektedir. Hatta Sebe suresinin 39. ayetinde; Hayır sahibinin daha bir hayrı yapmaya niyet ettiği anda sadakayı vermeden ulu Allah onun yerine kat kat fazlasını hemen vereceğini bildiriyor.
(SÜRECEK)