Haluk Levent: Ahbap Derneği’nin kurucusu ünlü bir sanatçı…
Kahramanmaraş merkezli 11 ili vuran 6 Şubat depremlerinin ardından çalışmalarıyla büyük takdir toplayan, yüksek bağış rakamlarıyla güvenilirliğini kanıtlayan bir kimlik…
Ve TIME tarafından dünyanın en etkili 100 kişi listesinde ödüllendirilen bir kimlik…
Ama “Türkiye Cumhuriyeti devletinin benim çalışmalarım üzerinden eleştirilmesi kabul edeceğim bir husus değil” diyerek verilen ödülü reddetmiştir.
İşte gerçek milliyetçilik budur. Adam gibi adam olmak budur.
Peki, başka yok mudur verilen ödülleri reddeden? Elbette var. İşte örnekler:
***
Jean-Paul Sartre: Fransız yazar, filozof ve Fransız toplumunun vicdanı…
Tüm resmi ödülleri almayı kabul etmeyen ünlü bir yazar, ünlü bir filozoftur.
Ve Fransız yazar Sartre, 1964'te Nobel Edebiyat Ödülü'nü de reddetmiştir.
***
Le Duc Tho: Vietnam Başbakanı…
1973'te Vietnam barışına yaptıkları katkıdan dolayı, ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile birlikte ödül aldığı açıklanan Vietnam Başbakanı Le Duc Tho, o dönemde Vietnam'ın içinde bulunduğu durum nedeniyle ödülü reddetmiştir.
***
Marlon Brando: Amerikalı aktör…
‘Baba’ filmindeki rolüyle aldığı Oscar ödülünü Kızılderililer için reddetmiştir.
1973 yılında düzenlenen törene katılmamış, yerine 26 yaşındaki genç bir Kızılderili kadını göndermiştir. Kızılderili kadın, Brando’nun ABD’nin Kızılderililere olan tavrını protesto etmek amacıyla ödülü reddettiğini açıklamıştır.
***
George C. Scott: Amerikalı aktör…
1970’te Patton filmindeki ‘General Patton’ rolünde gösterdiği performans nedeniyle ‘En İyi Erkek Oyuncu’ olarak Oscar ödülü verilmişti. Ama o, “Bu tür ödüller, oyuncular arasında haksız rekabet yaratıyor” diyerek reddetmiştir.
***
Nick Cave: Avustralyalı müzisyen…
1996'da MTV Müzik Ödülleri'nde ‘En İyi Erkek Sanatçı’ ödülünü “Ben kimseyle yarışmıyorum” diyerek reddetmiştir.
***
Hans van Manen: Hollandalı dünyaca ünlü şef koreoraf…
2016 yılında, Türkiye tarafından kendisine verilecek “Yüzyılın Koreografı Ödülü”nü, “Türkiye'deki basın özgürlüğü ve insan hakları alanlarındaki olumsuz gelişmeleri” gerekçe göstererek reddetmiştir.
Hans van Manen, daha önce de politik nedenlerden ötürü bazı ödülleri reddetmiştir.
Aşırı sağcı lider Haider'i protesto etmek için Avusturya tarafından verilen “Devlet Büyük Ödülü”nü...
1968 yılında da askeri cuntaya tepki olarak Yunanistan tarafından verilen ödülü... Diktatör Salazar'a tepki olarak da Portekiz “Devlet Ödülü”nü reddetmiştir.
Ödülleri neden reddettiğini ise “Hiç kimsenin sırtımı sıvazlamasına gereksinim duymuyorum” diyerek açıklamıştır.
***
Prof. Catherine Hall: İngiliz tarihçi…
Filistinlilere yapılan tüm askeri müdahalelere, karşı bir duruş göstermiştir.
Bu nedenle “İsrail Vakfı Dan David” kuruluşu tarafından kendisine verilen 300 bin dolarlık ödülü reddetmiştir.
***
Natalie Portman: İsrailli oyuncu…
Ülkesinin verdiği Yahudi Nobel’i olarak anılan ve değeri 2 milyon dolar olduğu açıklanan “Genesis Ödülü”nü reddetmiştir.
Ve Filistinlilere yapılan katliamlara karşı ‘Vicdanen rahat hissetmeyeceğim’ demiştir.
***
Ve Mandela: 27 yıl cezaevinde yatan Güney Afrika’nın siyahi lideri…
12 Eylül darbecilerinin verdiği “Atatürk Ödülü”nü reddetmişti.
Ne yazık ki, darbecilerin verdiği ödülü Mandela reddederken darbenin lideri, Türkiye’de % 92 oyla cumhurbaşkanı seçilmişti.
Ve bu % 92’nin içinde Kemalistler, Cumhuriyetçiler, laikler, muhafazakârlar, milliyetçiler, sağcılar, solcular, yani toplumun tümü vardı.
***
Ve de Türkiye:
İşte Neşet Ertaş... Yani bozkırın tezenesi…
"Ben halkım. Halkın içerisinden kopup geldim. Halkın sanatçısıyım. Ben devlet sanatçısı olmam" diyerek Cumhurbaşkanı Demirel’in “Devlet Sanatçısı” ödülünü reddetmişti.
İşte Cüneyt Arkın…
Altın Koza’da ‘En iyi erkek oyuncu’ ödülünü Yılmaz Güney kazanır. Ama 12 Mart’ın siyasi baskısıyla ödül, ikinci olan Cüneyt Arkın’a verilir. Ancak ödülü reddeder.
Ve NTV’deki bir söyleşide, “O ödül Yılmaz’ın hakkıydı. Yılmaz bunu bilirken, aklı başında herkes bunu bilirken, o ödül bana yakışır mıydı?” der.
İşte nitelikli kimlik budur, gerçek kimlik budur…