DEĞDİ SAÇLARIMA BAHAR GÜLLERİ
Reşit Bekirof tarafından 1949 yılında şarkı haline getirilen 'Nazende Sevgilim' şiirinin hikâyesi Azeri bir gazetede yayınlanır. Bekirof'un geçtiğimiz günlerde bulunan anılarından derlenen o haber, Türkiye'de de çok sevilen 'Nazende Sevgilim' şarkının hikâyesini de ortaya çıkarmıştır.
1988 yılında sosyalist olduğu için zehirlenerek öldürülen Reşit Bekirof'un anılarını yayınlayan Azeri gazetedeki habere göre, İkinci Dünya Savaşı sırasında Kırım'daki cepheye gönderilen Bekirof SSCB'de büyük ün kazandığı anda genç bir kıza âşık olur. Savaş döneminde olduğu için kısa süre sonra başka bir cepheye gönderilen Bekirof, sanatçı kimliği sebebiyle askerlere sürekli konserler vermektedir. Cepheden cepheye dolaşan Bekirof, Kırım'a tekrar dönme imkânını ancak savaş sonunda bulur.
Bekirof, 1946 yılında tekrar Kırım'a gittiğinde ise sevdiğini bulamaz. Sanatçı, üç yıl sonra bu besteyi yapar.
Nazende Sevgilim / Makam: Hicaz, Usul: Semai
Nazende Sevgilim şarkısının bestekârı Azeri Bekirof’tur ama Bekirof’un kim olduğu adeta sırdır. Onun hakkında araştırma yapmaya kalksanız, Azeri olmasının dışında bir bilgiye ulaşamazsınız. Eserin şairi olan İslam Seferi hakkında ise vikipediya şunları yazar: Şair, oyun yazarı, çevirmen ve emektar sanat adamı.
İnsanın içinde güller açtıran, merak uyandıran, oldukça naif bir betimleme. 1974 yılında vefat eden Seferi, geride bir kültür hazinesi bırakarak ebediyete uğurlanır. Böylesine iki ustanın elinden çıkan, dünyaca tanınmasını Reşit Bekirof’a borçlu olduğumuz bu şarkı, Hicaz makamında bir başyapıttır. Şair, bir başka şiirinin “Elin yarattığı taze nağmeler dillerde dolaşır qazelin kimi” dizesiyle şarkılarının dillerde dolaşacağını bilmektedir.
Reşit Bekirof
09 Haziran 1989 yılında Moskova’da hayatını kaybeden Reşid Behbudov, Bakü Fahri Hıyaban Mezarlığı’na, ebedi istirahatgâhına defnedilir. Döneminin bir dehası olan Bekirof, 1930’lu yıllarda Tiflis’te, ardından Erivan’da, besteci A. Ayvazyan’ın yönetiminde pek çok klasik opera eserinde başrol oynar. Sovyetler Birliği başta olmak üzere tüm dünyadaki asıl şöhretini, 1945 yılında sinemaya uyarlanan Üzeyir Hacıbeyov’un “Arşın Mal Alan” operetiyle elde eder. Ardından, Azerbaycan Devlet Filarmoni Orkestrası ve Azerbaycan Devlet Opera ve Balesi Tiyatrosu’nun vazgeçilmez solisti olur. Olağanüstü yeteneğiyle; Azeri Türkçesi, Anadolu Türkçesi, Ermenice, Gürcüce, Farsça, Hintçe, Urduca, Bengalce, İngilizce, Rusça gibi pek çok dilde şarkılar söyler. Türkiye’deki ilk konserini 1961 yılında, Ankara ve İstanbul’da, kemancı Azat Aliyev’in eşliğinde gerçekleştirir.
NAZENDE SEVGİLİM
Değdi saçlarıma bahar gülleri
Nâzende sevgilim yâdıma düştün
Sevenin bahtına bir güzel düşer
Sen de tek sevgilim aklıma düştün
Nâzende sevgilim yâdıma düştün
Gözlerim yoldadır, kulağım seste
Ben seni unutmam en son nefeste
Ey ceylan bakışlım, ey boyu beste
Gurbette sevgilim aklıma düştün
Nâzende sevgilim yâdıma düştün
Sensiz dağ yoluna çıktım bu seher
Öksüz kumru gibi güller lâleler
"Sen niye yalnızsın?" sordular eller
Gurbette sevgilim aklıma düştün
Nâzende sevgilim yâdıma düştün
Meraklısı için ek: Bu güzel eseri Öykü Gürman’ın yorumuyla aşağıdaki linkten dinleyebilirsiniz.