KUL HAKKI

R.SAV.in amcasının oğlu İbni Abbas RA hazretleri bildiriyor: R.SAV.in ömrünün son günlerinde hastalığı sırasında R.SAV. Bilali Habeşi RA hazretlerini çağırdı. Bütün sahabilerin mescidi nebeviyyede toplanmalarını emir buyurdu. Yüzlerce sahabi mescitte toplandılar. R.SAV. hasta Hz. Ali ve fazlı RA.nın omuzlarına kollarını koyduğu halde mescide getirdiler. R.SAV. iki rekat namaz kıldılar. R.SAV. hutbede Allah’a hamdü senadan sonra ashaba şöyle hitab etti:
Ey muhacir ve ensar, bugün sizleri burada önemli bir açıklama için topladım. Sahabiler, dikkatle R.SAV.i diniyorlardı. Devamla: Bugün benim dünyada son, ahirette ilk günümdür. Kainatın yüce yaratıcısı Hz. Allah cc. Hazretleri, beni dünya ve ahiret arasında tercihimde serbest bıraktı. Ben ahireti tercih ettim. Çünkü dünya fani, ahiret bakidir. Ben dünyamı ahiret için kullandım. Ben size nasihatci ve davetciyim. Bu bana yüce Allah tarafından verilmiş kutsal bir emirdir.
Sizlere karşı sonsuz şefkatli bir kardeş, merhametli bir baba gibiyim. Ümmetim benim en kıymetli varlığımdır. Şimdi ise ben aranızdan ebediyyen ayrılıyorum. Birgün gelecek hepimiz bir arada toplanacağız. O yer mahşer günüdür. O günde insanlar arasındaki ana baba evlat kardeş akraba eş dost bütün yakınlık bağları kopacak. Hak hukuk hususunda bütün acıma duyguları ortadan kalkacak. Herkes kendi derdinin çaresini arayacak. Ana baba evladın, evlat anası babasından herkes birbirinden hakkını ister korkusu ile kaçışacak. O gün öyle bir adalet tecelli eder ki, herkes hakkıyla hakkını alır. Boynuzsuz koyun boynuzlu koçtan hakkını kesin alacaktır.
Ey ümmeti ashabım. O gün gelmeden zora dara düşmeden eğer içinizden birinize vurmuşsam, işte buradayım. Gelsin o da bana vursun. Birinizin malını almışsam gelsin alsın. Kimin canını incitmişsem gelsin hakkını alsın diyerek üç kez ashaba hitab etti. Üzerimde kimsenin hakkı kalmasın.
Bunun üzerine kalabalık cemaatin içinden bir sahabi ayağa dikildi. Bu kişi ashabın ileri gelenlerinden Ükkaşe RA hazretleri idi. Mihraba, R.SAV.in yanına geldi ve, Ya Resulallah SAV. Anam babam canım size feda olsun. Üç seferdir and içip bende hakkı olan gelsin hakkını alsın dediniz, ben de hakkımı istemeye geldim. Ama sizden davacı değilim. Allah sizi bütün günahlardan korumuştur. Ama şöyle bir olay oldu aramızda. Ey Allah’ın resulü. Sizinle beraber Hazit muharebesine katıldım. Sizinle yan yana giderken ben devemden indim, siz devenizin sırtında idiniz. Siz hayvanı hareketlendirmek için olmalı ki, kamçınızı salladınız ve benim sırtıma değdi ve sırtım acıdı. Bu bir haksa kararını siz verin ya resulallah SAV. dedi. Ağzına kadar dolu olan camide bir feryadü figan koptu. İnsaf ey Ükkaşe, Allah’ın resulü size nasıl kasten vurur, diyorlardı. R.SAV. Hz. Bilal’e, Ya Bilal, Hz. Fatıma’ya git, kamçımı al ve buraya getir, buyurdular.
Hz. Bilal kamçıyı Hz. Fatıma’dan istedi. Fatıma Bilal’e kamçıyı neden istiyorsun dedi. Resulallahın emridir. Resulallaha kısas yapılacak deyince Hz. Fatıma yere yığıldı. Meleklerin yüzüne bakmaya kıyamadıkları kainatın efendisi nasıl kamçılanır. Hz. Bilal kamçıyı getirdi ve Hz. Muhammed SAV.e verdi.
Allah’ın kutlu resulü, Ükkaşe’ye, al kamçıyı ben sana nasıl vurmuşsam sen de bana ne fazla ve ne de noksan vurma. Hakkını al, buyurdular.
Bunun üzerine kamçıyı eline alan Ükkaşe RA. Sizin kamçınızın bana değdiğinde benim sırtım çıplaktı, deyince, R.SAV. sırtındaki gömleği başına doğru sıyırdı, buyur, vur dedi. Bu arada Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Ali, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin R.A.ın gözyaşları içerisinde ileriye atıldılar. Ükkaşe’ye, bu nasıl cüret, bu nasıl iş, işte sırtımız istediğin kadar vur ama R.SAV.e bunu yapma diye ağlaştılar. R.SAV, ey benim canlarım, oturunuz yerlerinize. Unutmayınız, hiç kimse kimsenin günahını yüklenemez. Zerre kadar hayır işleyen karşılığını alır, zerre kadar şer, kötülük yapan da cezasını kendi çeker buyurdular.
Ükkaşe RA. bu sırada elindeki kamçıyı yere attı. Ve R.SAV.in sırtındaki iki küreği arasında bulunan nübüvvet mühürünü ki kudretten Lailaheillallah, Muhammedünrrasülallah yazılı idi, tağzimle eğilerek nübüvvet mührünü öptü ve canım sana feda olsun ya resullah. Benim maksadım mübarek şehadet mührünüzü görmek ve onu öpmekti. Cehenneme haram kılınan mübarek vücuduna değen bedenimi ulu Allah yakmaz diye düşündüm dedi ve R.SAV. ey ashabım, cennetlik birini öpmek isteyen Ükkaşe’ye baksın, buyurdular...
Bu olay bize R.SAV.in kul hakkına karşı nasıl hassas olduğunu, bizlerin de hiç kimsenin insanın, hayvanın, doğanın, şahsın, ailenin, kamunun ve özelin hakkından bir zerre bile olsa üzerimize geçirmememiz gerektiğini önemle belirtmiş oluyor.
Kul hakkı denince akan sular durur. Yüce Allah’ın en büyük azabı, ödenmeden üzerinde kul hakkı ile ölenlere olur.
Unutmayınız ki, borcu olan kişilerin cenaze namazını borcu ödenmeden R.SAV. kılmamış, Hz. Ebubekir’e kıldırmıştır.
Allah dilerse kendi haklarını bağışlayabilir. Tek ümidimiz budur zaten. Ama kul haklarını ancak hak sahibi bağışlar ve bunun için ulu Allah “bana kul hakkı ile gelme” buyuruyor. Bizlerin mahşerde başımızı ağrıtacak en önemli günahlar kul haklarıdır.
Yazımızı Anadolu’nun kıymetli halk ozanı, merhum Karacaoğlan’ın dizeleri ile bitirelim:
Sultan Süleymana kalmayan dünya
Şu dağlar yerinden sökülür birgün.
Niceleri ölür, gider çürüyen canlar
Hakkın emri ile dirilir birgün.

Dünyada adem oğluyum dersin
Helali haramı seçmeden yersin
Yeme el malını bir gün ödersin
İğneden ipliğe sorulur birgün.

Karacaoğlan der ki gelip geçersin
Ecel şerbetini bir gün içersin
Sırat köprüsünden nasıl geçersin
Cehennem üstüne kurulur birgün.

Ne güzel yapıdır cennet yapısı
Çok aradım görünmedi kapısı
Benim korkum ondan değil sırat köprüsü
Cehennem üstüne kalır birgün.
Herkesin ettiği sorulur birgün.

Bütün bunlar bilene
Anlayıp da görene
Adam görüp bilmezse
Körenedir körene.
Yani görenin, ama’nın farkı ne. İşte kul hakkının önemi budur.