İslam tarihinde (2 sene) Ömer b. Abdülaziz devri hariç 89-90 yıl süren Emevi saltanatı maalesef İslam’ın en karışık devri olmuştur. 661-750 yılları arası bir çok fetihler yapılmışsa da Kerbela’dan hatta daha önceden başlayan yıkım Emeviler devrinde zulüm devam etmiştir.
Abbasiler devri İslam’ın Rönesans devri olmuştur. Konu ile ilgili yazılacak, çizilecek, konuşulacak bir çok olay vardır. Ancak bu yazımızın maksadı bu siyasi olaylar değil, Hz. Ali Allame R.A. hazretlerinin ilmi, irfanı, kudretinin bir belgesi olan öğütleri, ölmeyen özdeyişleri açıklamalı olarak siz aziz ve kıymetli okurlarımıza aktarmaktır.Kufe Mescidinde şehit edilen Aliyyel Mürteza R.A. hazretlerinin kabirinin Necef’te olduğu söylenirse de gerçeğini Allah bilir.
“Ben ilmin şehriyim Ali R.A. da onun kapısıdır” buyurması Hz. Ali’nin ilmi, yüceliğini anlatması bakımından önemlidir.
Hz. Ali R.A. Kur’an ilminin alimi, R.SAV.in yanında ömür boyu ayrılmayan sözlü ve fiili sünnetleri çok iyi bilen, hafız, alim, fazıl, şahı velayet velilerin başıdır. Tasavvufta cehri-açık zikrinde dayanağı kabul edilmiştir. Ama Hz. Ali hiçbir zaman ben şu tarikatı kurdum gibi bir tavrı yoktur. Onların zamanında mezhep de yoktur. Yani Hz. Ali R.A.nın yolu, üslubu, metodu önce Kur’an’ı, R.SAV.in nezih hayatı, sahabi nakilleri, akıl ve mantık yoludur ki, İmam-ı Azam hazretleri de aynı yolu takip etmiştir. Hz. Ali bir çok meseleyi akıl ve mantıkla çözerdi. İmam-ı Azam da öyledir. Yolu ilimde Hz. Ali’nin yoludur. Akıl ve mantık toplumlara yerleşmiş, kökleşmiş, Kur’an’a, sünnete aykırı olmayan, akıl ve mantığa dayanan bilgiler ve kurallar
İslam’da değildir.
14-b
1-Kur’an-ı Kerim
2-Sünnet: R.SAV.in hakkında bizlere doğru olarak ulaşan söz, fiil ve takrir, yani başkalarının yaptığı R.SAV.in görüp onayladığı olaylar.
3-Gerçek olan kitaba ve sünnete dayalı bilgiler icmai ümmet. Yani İslam bilginlerinin kararı, özellikle sahabilerin şer-i bir konuda ittifaklarıdır.
4-Kıyas.
5-Akıl ve mantıklı, Kur’an’a dayalı örf ve adetlerdir. Hz. Ali bir derya hakkında yazılanlar ve duyulanlar ise bir damla dersek mübalağa etmiş oluruz. Ancak bunun da bir hakikat olduğunu da unutmamalıyız. Aslında sahabilerin çoğu böyledir. Çünkü onlar R.SAV.in terbiyesinde yetişmişlerdir. R.SAV. de Allah’ın cc. terbiyesinde yetişmiştir. “Beni rabbim terbiye etti. Ne güze terbiye etti” buyurmuştur.
Kur’an’da “Ey Muhammed SAV. sen güzel ahlak üzeresin” buyuruldu. (Kalem Suresi, 4. Ayet, Sh.563)
Demek ki R.SAV.i güzel ahlak üzere yaratan ulu Allah cc.dır. Ashabı kiramı yetiştiren ve onları en güzel ahlak üzere bizlere sunan ise Hz. Muhammed SAV. hazretleridir. R.SAV. sahih mutlak hadisinde “Sahabilerim gökteki yıldızlar gibidir. Hangisinin peşine düşerseniz yolunuzu bsulur ve aydınlanırsınız” buyurmuştur. Fetih Suresinin son sayfasında sahabileri övmektedir. (Fetih, 27-28-29, sh.513-514)
Şimdi, Hz. Ali R.A. hazretleri hakkında kısa ve öz bilgiden sonra bu yazının konusu olan veliler şahı Hz. Aliyyel Murtaza’nın öğütleri, özdeyişleri, onun yüce ilminden damlalar mesabesinde olan bilgileri sunacağım.
Hz. Ali hazretlerinin konuşmalarını, hutbelerini anlatan en özel eser Nehcül Belağa adındaki eserdir. Hz. Ali’nin hutbeleri bu eserde toplanmıştır. Diğer bilgiler ise İslam tarihi ile ilgili eserlerde, Kur’an’da, hadisi şeriflerde, menakıp kitaplarında bu bilgileri bulmak mümkündür. Mühim olan bu bilgileri okumak, daha önemlisi yaşamaktır. Yoksa Hz. Ali R.A. hazretlerinin yaşamı gibi yaşamazsan bunlar boştur.
*
Hz. Ali’nin ölmez bir sözü ile besmele ile konuya ayak basalım:
“Men Allemeni harfen, fekad sayyarani abden” Yani, bana bir harf öğretenin 40 yıl kölesi olurum. İlmin, irfanın, öğretmenin, okumanın, kitabın önemini bu kadar güzel anlatan bir sözdür bu asil söz.
Atatürk ne diyor; Hayatta en hakiki mürşit (yol gösterici) ilimdir. Bilgidir, teknolojidir, ilmin kaynağı da Hz. Kur’an’dır ve onun ayetlerinin bildirdikleridir, hayat memat düsturudur.
(SÜRECEK)