Enerji maliyetleri dediğimizde hemen ofislerdeki aydınlatma, makine ve teçhizatın tükettiği elektrik ve ısınma ve soğutmada kullanılan sarfları düşünmek kimi iş adamları için önemli gelebilir oysa bunların genel giderler içerisindeki payı çok düşüktür -önemsiz değil- ama çok da kaygı verici değildir.
Asıl benim sözünü ettiğim enerji giderleri sanayi kuruluşlarının örneğin; maden, demir, çelik ve ağır sanayi işletmelerinin enerji maliyetleridir. Bu tip işletmelerde enerji giderleri toplam genel giderler içinde A grubu ( pareto mantığı ile) gider unsurlarıdır. Bu nedenle de bu giderler üzerinde yapılabilecek tasarruflar verimlilik ve kazanca doğrudan pozitif etki ve katkı sağlayacaktır.
Genel olarak ülkemizde tüketilen enerjinin ( elektriğin) %60 kadarı sanayi de kullanılmaktadır enerjinin nakli sırasında yaklaşık% 10 kayıp ve tüketiminde % 10 kaçak kullanım mevcuttur. Konut ve aydınlanmada kullanılan elektrik miktarı %10-20 arasında bulunmaktadır.
Şimdi ülkeyi de bir işletme gibi düşünürsek örneğin aydınlatmada kullandığımız ampullerin birini kapatmak, tasarruf nitelikli ampullerle değiştirmek vb. uygulamalar iyi niyetli ama eksik önlemler olarak karşımıza çıkar.
Ülke genelinde ( ve işletme Özelinde) :
- %60 enerjisini tüketen sanayide revizyona girmeden,
- %10 kayıpların önüne geçmeden ve
- % 10-%15 kaçakları ekonomiye ve hazineye kazandırmadan
- %5-%10 aydınlatmada tasarrufa gitmenin mantığını anlamak zordur.
Böyle düşünmek ve çaba sarf etmek sadece jimnastik olarak kalır belki eylemi düşünenlerin beyinleri gelişir uygulayıcıların kendilerini tatmin etmeleri mümkün olabilir ancak nihai toplamda: “topluma yararlı” olması için esas önemli olan kronikleşmiş hastalığı yenmek gerekir diye düşünüyorum.
İşletmenizin enerji maliyetleri A grubuna (veya B grubuna giriyorsa) kendinize bir iyilik yapın şu soruların cevaplarını arayın inanın hem kendinize hem de ülkeye katkı sağlamış olursunuz
- Daha ucuz bir enerji varlığından haberdar mısınız?
- Güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, akarsu enerjileri ve diğer doğal kaynak enerjileri hakkında bilgi edinmeniz gerekmez mi?
- Üretimiz sırasında açığa çıkan egzoz, su, buhar, ısı, gibi enerjileri geri dönüşüm yaparak işletmenizde kullanmanız mümkün mü?
- Enerji girdilerinizin maliyetlerini çeşitlilik ve rekabet koşullarından yararlanarak aşağıya çekmek için girişimde bulundunuz mu?
- Kullandığınız enerji miktarını azaltmak için makine ve teçhizatınızın ayar ve revizyonları sizce rasyonel mi?
- Enerji kayıplarını ve hatta kaçaklarını önlemek için hiç araştırma yaptınız mı?
Şimdi bu soruları sorup gerekli analiz ve çalışmaları yaptığınızda ortaya çıkan sonuçlar ve veriler için pareto analizi kullanarak önem derecelerine göre yapacağınız sınıflamalar ile A ve B grubu veriler üzerinde yoğunlaşıp C grubu verilere dalmadan işletmelerinize katkı sağlayabilirsiniz.
Sonuç olarak ister nakil yoluyla enerji tedarik edin isterseniz satın alma yoluyla elde edin “enerji daima pahalıdır” kayıp, kaçak ve tüketim biçimleri maliyetini daha da artıracaktır. Ancak esas maliyetiniz irrasyonel kullanımlar sonucu olur. Değişim, gelişim ve yenilikleri takip etmek, enerji maliyetleri üzerinde yoğunlaşmak verimliliğinizin artmasında büyük katkı sağlayacaktır.5.02.2017
Not: Makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun haber vermek koşuluyla kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.