“Çoruma da gün doğdu mu?“ diye sorardı.
“Siz ülkenin üzerine gün doğdurdunuz Mahmut Ağabey“ derdim.
Her kezinde Mehmet Yolyapar’I ve Doktor Rifat Patır’ı sorar, onlara selam iletirdi.
Mahmut Makallar Cumhuriyet aydınlanmasının öncüleri olarak Türk kültür ve yazın tarihine damgalarını vurup gittiler. Onlar anıları ve yapıtlarıyla yüreklerimizde sonsuza değin yaşayacaklardır. Sevgili Mahmut Ağabeyin yeri cennet olsun, ışıklar içinde uyusun derken; sevenlerine, dostlarına ve aile bireylerine de baş sağlığı diliyorum.
Türk Yazın Dünyasının da başı sağ olsun.
YAŞAM ÖYKÜSÜ
1930'da Aksaray'ın Demirci köyünde dünyaya geldi. Konya Ereğlisi'ndeki İvriz Köy Enstitüsü'nden 1947 yılında mezun oldu. 1945'te "Türk'e Doğru" ve 1946'da "Köy Enstitüsü" dergilerinde yazmaya başladı. Daha sonra 1947-1949 arasında öğretmenlik yaptığı köylerdeki gözlemlerini gerçekçi ve yalın bir dille anlattığı ve Varlık dergisinde yer alan "köy notları"yla dikkat çekti. Bu yazıları 1950'de "Bizim Köy" adıyla Varlık Yayınları arasında kitaplaşınca büyük yankı uyandırdı.
Kitapları ve düşünceleri yüzünden mahkemelerde yargılandı ve bir müddet cezaevinde yattı. 6 yıl köy öğretmenliğinin ardından Gazi Eğitim Enstitüsü'nden mezun oldu. İlköğretim müfettişliği yaparken Milli Eğitim Bakanlığınca 1971'de İstanbul Sağır ve Dilsizler Okulu'na öğretmen olarak atandı.
Meslek hayatı 17 yıl sürdü. 1971-1972'de "Bizim Köy Yayınları"nı çalıştırdı. 1972'de Venedik Üniversitesi'nde Türk Dili ve Edebiyatı derslerdi verdi. 1976'da Karadeniz Bakır İşletmeleri'ndeki görevinden emekliye ayrıldı
Eserlerinden bazıları Almanca, Rusca, Fransızca, İngilizce, Macarca, İtalyanca, Bulgarca, Lehçe, Romence ve İbranice gibi çeşitli dillere çevrildi.
Makal 1967'de Unesco tarafından dünya gençliğine örnek insan olarak seçildi.
ESERLERİ
Bizim Köy, 1950, 1966 UNESCO ‘Dünya Kültürüne Hizmet Ödülü'
Köyümden, 1952 (Hayal ve Gerçek adıyla 1957’de yeniden basıldı)
Memleketin Sahipleri, 1954
Kuru Sevda, 1957
17 Nisan, 1959
Köye Gidenler, 1959
Kalkınma Masalı, 1960
Eğitimde Yolumuz Nereye, 1960
İplik Pazarı, 1964
Kamçı Teslimi, 1965
Ötelerin Havası, (1965
Halktan Ayrı Düşenler (1965)
Köpeksiz Köy (1965)
Yer Altında Bir Anadolu, 1968)
Bu Ne Biçim Ülke, 1968
Zulüm Makinesi-Öğretmen Kıyımı, 1969
Kokmuş Bir Düzende, 1970
Açlık Pınarı, (1973)
Değişenler (Bizim Köy, 1975
1977 Türk Dil Kurumu ödülü
Karanlığı Zorlayanlar, 1976
Köy Enstitüleri ve Ötesi, 1979
Bir İşçinin Günlüğünden, 1980
Hayal ve Gerçek-Değişenler (1987)
Ağlatı (Denemeler, 1989)
Faust’un Dediği (1990)
Anımsı Acımsı (1990)
Bakırdaki Kıvılcım (1992)
Köy Enstitüleri ya da Deli Memedin Türküsü (1993)
Bartın Kitap Fuarı’ndan Amasra’ya gezmeye gitmiştik, 20 Ekim 1999. Soldan: Mehmet Aydın, Mahmut Makal, Muzaffer Gündoğar ve Mahzun Doğan
13.08.2018