AMME ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI (I)

Kanun’un 73 üncü maddesinde Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen bazı amme alacakları ile büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin ve belediyelerin bazı alacaklarının yeniden yapılandırılması ile Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen bazı amme alacaklarının terkinine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır.
Anılan madde hükmüne göre, bir alacağın yapılandırılarak ödenebilmesi için bu alacağın;
-Maddede belirtilen tür ve dönemden kaynaklı bir alacak olması,
-"kesinleşmiş alacak" olması,
-Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olması, gerekmektedir.
Maliye Bakanlığı tahsil dairelerince takip ve tahsil edilen amme alacaklarından 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları madde kapsamındadır.
Kanunun 73 üncü maddesinde, belediyelerin ve büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin madde kapsamında yapılandırılarak ödenecek alacakları sayılmıştır. Fıkrada yer almayan alacakların madde kapsamında yapılandırılması mümkün bulunmamaktadır.
Belediyelere olan borçların yapılandırılmasında aşağıda belirtilenler dikkate alınacaktır:
a) Emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zamları,
b) Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin, su abonelerinden olan su kullanımından kaynaklanan alacakları ile bunlara bağlı fer'i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacaklar,
Bu kapsamda, söz konusu alacaklardan vadesi 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce olduğu halde, 11.09.2014 tarihi itibarıyla (bu tarih hariç) kesinleşmiş olup ödenmemiş bulunanların madde kapsamında yapılandırılması mümkündür.
c) İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin abonelerinden olan su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacaklar.
Bu kapsamda, söz konusu alacaklardan vadesi 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce olduğu halde, 11.09.2014 tarihi itibarıyla (bu tarih hariç) kesinleşmiş olup ödenmemiş bulunanların madde kapsamında yapılandırılması mümkündür.
Kanun’dan yararlanmak isteyen borçluların 1 Aralık 2014 tarihi mesai saati bitimine kadar borçlu bulundukları idarelere (tahsil dairelerine) yazılı olarak başvurmaları gerekmektedir.
Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine olan borçlar için madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçlular, bağlı bulundukları vergi dairesine doğrudan başvurabilecekleri gibi posta yoluyla veya GİB internet adresi (http://www.gib.gov.tr/) üzerinden de başvuruda bulunabileceklerdir.
Borçlular, madde kapsamına giren toplam borçları için madde hükmünden yararlanabilecekleri gibi sadece talep ettikleri dönem ve türler açısından da maddeden yararlanabileceklerdir.
Yeniden yapılandırmadan yararlanmanın şartlarından birisi de dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması olduğundan, bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere başvuran borçluların, takip ve tahsilat işlemlerinden dolayı açtıkları davalardan da (ihtirazi kayıtla verilen beyannameye konu alacaklar için maddeden yararlanmak isteyenlerin alacağa ilişkin olarak açmış oldukları davalar dahil) vazgeçmeleri gerekmektedir.
Alacakların yapılandırılmasında bu alacaklara ilişkin faiz, cezai faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine 11.09.2014 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınacaktır.
Anılan hesaplama neticesinde mükelleflerin vergi alacaklarının aslına bağlı faiz yüklerinin 2/3 oranında azalacağı öngörülmektedir.
1. Uzlaşma Hükümlerine Göre Kesinleşen Alacaklar
Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihinden önce Vergi Usul Kanunu’nun gerek uzlaşma gerekse tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlanılarak uzlaşma sağlanmış ve ödeme süresi henüz geçmemiş borcu olan mükellefler, uzlaşma sonucu kesinleşerek tahakkuk eden vergi ve ceza tutarları ile hesaplanan gecikme faizleri dikkate alınarak madde hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
2. Pişmanlık Hükümlerine Göre Beyan Edilen Matrahlar Üzerinden Tahakkuk Eden Alacaklar
Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihi itibarıyla (bu tarih hariç) pişmanlık hükümlerine göre tahakkuk eden ve bu tarih itibarıyla henüz 15 günlük ödeme süresi geçmemiş olan alacaklar için de madde hükümlerinden yararlanılabilecektir.
3. Vergi Usul Kanunu Uyarınca İkmalen, Re'sen Ya Da İdarece Yapılan Tarhiyatlara İlişkin Olarak Dava Açılmaksızın Kesinleşen Alacaklar
İkmalen, re'sen ya da idarece tarh edilmiş ve dava açılmaksızın Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihi itibarıyla (bu tarih hariç) kesinleşmiş olan ve ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacaklar için, tarhiyata ilişkin vergi/ceza ihbarnamelerinde belirlenen tutar ve hesaplanan gecikme faizi dikkate alınarak yeniden yapılandırmadan yararlanılabilecektir.
4. Bir Vergi Aslına Bağlı Olmaksızın Kesilmiş Olan Vergi Cezaları
30/4/2014 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak kesilmiş olan vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları da Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihi itibarıyla kesinleşmiş ve vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi geçmemiş olması halinde yapılandırılabilecektir.
Bu durumda, vergi aslına bağlı olmayan vergi cezalarının (I. ve II. derece usulsüzlük cezaları ile özel usulsüzlük cezalarının) %50'sinin maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla cezaların kalan %50'sinin tahsilinden vazgeçilecektir.