ORGANİZASYONDA ÇATIŞMA:
İşletmelerde çeşitli bölümler ve bu bölümler arasında çoğunlukla iş bölümü ve nadiren de çatışma olmaktadır. İki veya daha fazla departman arasında başarının diğer bölümler arasındaki algılama ve anlaşmazlığı çatışmayı doğurur. Buradaki çatışmayı rekabetten farklı olarak algılamak gerekir. Örneğin satış departmanının satış kotalarının tutturulması diğer departmanın amacın sağlanmasındaki gayretlere köstekleme niyetlerini açığa çıkarır gerçekleşecek başarı diğer departmanın iş yoğunluğu veya başarısızlığını doğuracağından engelleme sabote etme gibi hareket tarzlarına neden olması departmanlar arasındaki çatışmayı körükler
“BAŞARI BİR YOLCULUKTUR, BİR VARIŞ NOKTASI DEĞİL.” BEN SWEETLAND”
Departmanlar arası çatışmanın birçok kaynağı olup bazı kurumlarda ve işletmelerde diğerlerine göre daha fazla yaşanmaktadır. En çok rastlanan organizasyondaki çatışma nedenleri şunlar olabilir.
1. İş akışı nedeniyle bağımlılık: işletmede bölümler arasında bilgi malzeme işgücü açısından bağımlılığın olduğu ve yönetimin onayı ile tahsisinin yapıldığı durumlarda ortaya çıkar bölümler arası bağımlılık ve ihtiyaç ne kadar fazla ise ve yönetim doğru ve öncelikli tahsisi gerçekleştirme konusunda gayri adil veya düzensiz ise bu çatışma biçimi o kadar fazla olur
2. Kaynak paylaşımı: kurumlarda kaynaklar daima kısıtlıdır ve bunların doğru paylaşılması gerekir eğer kaynaklar nadir ise paylaşımda daha da artan oranda ortaya çıkan talep fazlası ilgili kaynak için talep ve rekabete yol açarak çatışmayı doğurur. Örneğin işletmedeki araç sayısının azlığı ve hemen her departman ihtiyacının fazlalığı önceliklerin belirlenmesini zorlaştırdığı gibi rekabeti artırarak çatışmayı ve hatta krizi doğurur.
3. Amaç belirsizliği: işletmede amaçlar ve vizyon belirsizliği varsa bu belirsizlik bölümler arası algı ve uygulama farklılığına neden olarak çatışmayı doğuracaktır.
“BAŞKALARI İÇİN DUYDUĞUN KAYGI, KENDİN İÇİN DUYDUĞUN KAYGILARIN ÖNÜNE GEÇTİĞİ ZAMAN OLGUNLAŞMIŞSIN DEMEKTİR. JOHN MAC NOUGHTON”
4. farklılık: bir bölümün diğer bölümden farklı olduğunu hissetmesi ve uygulamalarında bu farklılığı hissedilir biçimde algılanmasına yol açacak davranış modelini seçmesi diğer bölümlerin prosedür ve uygulamalarına ters gelip çatışmaya neden olabilir.
5. Belirsizlik: kurumsallaşmamış işletmelerde işletme organizasyonu içersinde ne kadar fazla belirsizlik ve tanım eksikliği varsa o kadar fazla çatışma potansiyeli mevcut demektir. Sürekli değişim istekleri yetkilendirme eksiklikleri görev tanımlarındaki belirsizlik ve yanlışlıklar sorumluluk dağılımlarındaki hatalar gibi işletme uygulamaları belirsizliğe ve atalete yol açacağı gibi işletmede çatışmaya neden olarak hem işletmenin enerjisini yok eder hem de işletmenin karlılığını etkileyecek potansiyel kriz senaryolarına sebep olur
6. Liyakat yapısı: işletmelerde başarının ödüllendirildiği hatanın cezalandırıldığı bir sistem genel olarak uygulanmaktadır. Ancak doğru konuşlandırılmadığı veya başka bir ifade ile adil uygulanmadığı durumlarda çatışma kaçınılmaz olur. Bir bölümün başarısının ödüllendirilmesi bir başka bölümün amaçlarının aksine gerçekleşiyor ise buradaki ödül diğer departmana(uygulanmasa bile) cezalandırma olarak algı yaratacaktır muhtelif departmanlar arasında iş birliği oluşması için gerekli ve yeterli teşvik ile uygulama şekli yok ise çatışma kaçınılmaz olacaktır.
“HATA DEĞİL ÇARE BULUN. HENRY FORD”
Sonuç olarak: İşletmede departmanlar arası çatışmanın kaçınılmaz olduğunu bilerek şirket amaçlarının bölüm amaçlarından daha önemli olduğu bilincinin yayılması ile departmanlar arası işbirliği geliştirilerek çatışmanın önü kesilebilir ayrıca departmanlar arası yanlış algılamaları gidermek için iletişim imkânlarını artırmak yoluyla yanlış anlamalar giderilmeli ve takım veya grup çalışma metotları uygulanarak toplam kalite veya hedef uygulamasına gidilerek işbirlikleri geliştirilmelidir.
29.09.2014