Sadece konut ve işyerleri için alınan kira bedellerinin beyana tabi olduğu gibi bir yanlış anlama söz konusudur, halbuki arazi, haklar, motorlu taşıtlar gibi mal ve hakların kiraya verilmesinden elde edilen kira gelirleri beyan verilmelidir.
2014 yılı kira tutarlarında asgari ölçüde ciddi bir değişiklik olduğunu hatırlatmak isterim. Kira tutarları vergi yasalarımıza göre emlak beyan değerinin % 5'inden düşük olamaz. Belediyemiz 2014 yılı arsa emlak değerlerindeki artışı dikkate alarak, beyan edilecek kira tutarlarında bu hususu dikkate almanızı önereceğim.
2014 yılı içinde kira gelirleri elde edenlerin, beyannamelerini elden verenler için 25 Mart 2015 Pazartesi günü mesai saati bitimine kadar, İnternet üzerinden beyanname verenler ise gece saat 24:00’dan önce bağlı oldukları vergi dairesine vermelidirler.
Ortaya çıkan vergilerini ise, ilk taksitini Mart ayı içinde, ikinci taksitini ise Temmuz ayı içerisinde Türkiye’nin herhangi bir vergi dairesine veya banka şubelerine ödeyebileceklerdir.
Dikkat edilmesi gereken hususlardan bir tanesi de şudur, eğer 2014 yılı içinde 2015 ve sonrası yıllara ilişkin kira bedellerini peşin olarak tahsil etmiş isek, 2014 yılı hariç sonrası yıllara isabet eden kira tutarları ait olduğu yılı takip eden yılın mart ayında beyan edilecektir. Başka bir ifade ile peşin alınan sonraki yıl kira tutarları 2014 yılında beyan edilmeyecektir.
Diğer taraftan 2014 yılında, 2014 ve öncesi yıllara ait kira tutarları tahsil edilmiş ise bu durumda Mart 2015 tarihinde alınan tüm kira tutarları beyan edilecektir.
İş yeri kiraları kaç lira olursa olsun işyeri sahibi adına banka yada posta aracılığı ile ödenmesi, konut kiralarında ise her bir konut için kira bedelinin 500 TL’yi aşması halinde konut sahibi adına bankaya yatırılması zorunluluğu getirilmiştir. Kiraların banka yada posta aracılığı ile ödenmemesi halinde, her bir elden ödemenin % 5'i tutarında cezaya maruz kalacaklardır.
Konut kiralarında, cezaya muhatap kiraya verenler konut sahipleri olacaktır. İş yeri kiralarında ise tutarına bakılmaksızın banka veya Posta idaresi aracılığıyla ödenmemesi halinde ise her bir işlem için özel usulsüzlük cezasının muhatabı kiraya verenler ile kiracılar birlikte sorumlu olacaklardır.
İşyeri sahiplerini ilgilendiren ve kendilerine vergi avantajı sağlayan bir diğer husus ise, kiracı tarafından ödenen kira bedelinin bürüt tutarı üzerinde ödenen, stopaj şeklinde ifade edilen vergidir. Kiracı tarafından bağlı olduğu vergi dairesine işyeri sahibi adına sorumlu sıfatı ile ödenen vergiyi işyeri sahibi kendine ait kira beyanında ortaya çıkan vergisinden mahsup etme imkanı olduğundan yıl sonunda kiracı tarafından ödenen bu vergilere ilişkin ödeme makbuzlarının şimdiden temin edilmesinde fayda vardır.
En çok yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız kira gelirlerini nasıl beyan edeceklerini sıkça sormaktadırlar, bu konuya da birkaç cümle ile açıklık getirecek olur isek, Oturum ve çalışma izni alarak 6 aydan fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, tutarı ne olursa olsun eğer kira gelirleri işyerinden ibaret ise ve kiracı tarafından vergi kesintisi (stopaj) yapılıyor ise bu işyeri kira gelirlerini beyan etmeyeceklerdir. Ancak kira gelirleri konut ise ve yıllık kira geliri 3.300 TL’nin üzerinde olması halinde beyanname vererek vergilerini ödeyeceklerdir.
Tüm bu açıklamalara rağmen kira geliri elde eden vatandaşlarımızın gereksiz bir cezalı işlem ile karşı karşıya kalmamaları için işlemlerini bir muhasebeci tarafından yaptırmaları yararlı olacaktır.